Mistrzostwa Europy w piłce nożnej
Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej w 2028 roku będą historyczne, ponieważ po raz pierwszy zostaną zorganizowane wspólnie przez Wielką Brytanię i Irlandię. UEFA Euro 2028 planowane są na okres od 9 czerwca do 9 lipca 2028 roku. Dokładne daty finałowego turnieju mają zostać potwierdzone przez UEFA do końca 2026 roku. W turnieju wezmą udział najprawdopodobniej 24 drużyny, podobnie jak w poprzednich edycjach. Zespoły gospodarzy mają zagwarantowany udział, ale ich liczba zostanie ostatecznie potwierdzona przez UEFA. Pozostałe drużyny wywalczą awans w tradycyjnych eliminacjach, które mają się rozpocząć w marcu 2027 roku i potrwają do listopada 2027 roku.
W eliminacja zostanie utworzonych 12 grup po cztery lub pięć zespołów. Zwycięzcy grup awansują bezpośrednio do turnieju finałowego. Drużyny z drugich miejsc albo zakwalifikują się bezpośrednio, albo wezmą udział w meczach barażowych. Runda barażowa ma zostać rozegrana w marcu 2028 roku.
Mistrzostwa odbędą się w 8 miastach i na 9 stadionach w Anglii, Walii, Szkocji i Republice Irlandii:
Anglia (6 stadionów):
- Londyn: Wembley Stadium
- Londyn: Tottenham Hotspur Stadium
- Manchester: Etihad Stadium (oficjalnie jako City of Manchester Stadium na potrzeby turnieju)
- Liverpool: Hill Dickinson Stadium (nowy stadion Evertonu, otwarty w 2025 roku)
- Newcastle: St James' Park
- Birmingham: Villa Park (planowana renowacja i rozbudowa)
Walia (1 stadion):
- Cardiff: Principality Stadium (Millennium Stadium)
Szkocja (1 stadion):
- Glasgow: Hampden Park
Irlandia (1 stadion):
- Dublin: Aviva Stadium (Dublin Arena)
Co ważne, gospodarze Euro 2028 również wezmą udział w eliminacjach. Zgodnie z przepisami UEFA, automatyczna kwalifikacja gospodarzy może być zagwarantowana tylko dla maksymalnie dwóch federacji gospodarzy. Dwa miejsca w turnieju finałowym zostaną więc zarezerwowane dla tych dwóch krajów-gospodarzy, które nie zakwalifikują się po zakończeniu w fazie grupowej. Jeśli więcej niż dwie drużyny gospodarzy nie zakwalifikują się, miejsca zostaną przyznane na podstawie rankingu kwalifikacyjnego.
Mistrzostwa Europy w piłce nożnej, popularnie nazywane Euro, to prestiżowy turniej organizowany przez UEFA co cztery lata. Przyciąga on rzesze kibiców z całego świata, będąc największym festiwalem piłkarskim na naszym kontynencie. UEFA nie tylko organizuje, ale także nadzoruje przebieg tych emocjonujących rozgrywek.
Jak wygląda historia i ewolucja turnieju Euro?
Pierwsza edycja Mistrzostw Europy, znana początkowo jako Puchar Narodów Europy, odbyła się we Francji w 1960 roku. W 1968 roku, mając już miejsce we Włoszech, turniej zyskał obecną nazwę. Z biegiem lat zasady oraz struktura rozgrywek ewoluowały, aby sprostać rosnącej ilości drużyn biorących udział. Idea organizacji takich mistrzostw pojawiła się już w latach 50. ubiegłego wieku, a od tamtej pory turniej nieustannie się rozwija.
Jak zmieniała się liczba drużyn i format rozgrywek?
W trakcie historii Mistrzostw Europy format turnieju ulegał znaczącym zmianom.
- w latach 1960-1976, do finałów awansowały jedynie cztery drużyny,
- w latach 1980-1992, ta liczba zwiększyła się do ośmiu zespołów,
- w roku 1996 finały powiększyły się do 16 drużyn,
- od 2016 roku podczas turnieju rywalizuje aż 24 reprezentacje.
Gospodarze lub współgospodarze od szóstych mistrzostw mają zapewnione miejsce w finałach. Turniej dzieli się na eliminacje oraz turniej finałowy, który kończy się wyłonieniem mistrza Europy.
Jak działa system kwalifikacji do turnieju finałowego?
Proces kwalifikacji do turnieju finałowego obejmuje męskie reprezentacje narodowe zrzeszone w UEFA. Rozpoczyna się on od losowania grup na wiosnę, rok przed turniejem. Od czasu wprowadzenia Ligi Narodów, eliminacje rozgrywane są od wiosny do jesieni, a drużyny narodowe walczą o awans do głównej części turnieju i zdobycie tytułu mistrza Europy.
Każda drużyna należąca do UEFA ma prawo uczestniczyć w kwalifikacjach, które składają się z kilku etapów, podczas których zespoły rywalizują o miejsce w finałach. System ten stworzono, aby zapewnić najwyższy poziom rywalizacji, dając najlepszym europejskim drużynom szansę na udział w prestiżowych Mistrzostwach Europy.
Jak przebiega faza grupowa i pucharowa Mistrzostw Europy?
Od 1980 roku turniej finałowy odbywa się w formacie mieszanym. Jego struktura składa się z dwóch części:
- grupowej,
- pucharowej.
W fazie grupowej:
- 24 drużyny dzielone są na 6 grup po 4 zespoły (Grupy A-F).
- Przed losowaniem grup, drużyny są rozstawiane na podstawie ich wyników w eliminacjach lub rankingu UEFA w celu równomiernego rozłożenia silnych zespołów.
- Gospodarz turnieju jest automatycznie rozstawiony w Grupie A.
- W każdej grupie drużyny grają ze sobą po jednym meczu (system "każdy z każdym"). Za zwycięstwo przyznawane są 3 punkty, za remis 1 punkt, a za porażkę 0 punktów.
- Do fazy pucharowej awansują dwie najlepsze drużyny z każdej z sześciu grup (łącznie 12 drużyn).
- Dodatkowo, awansują cztery najlepsze drużyny z trzecich miejsc. O tym, które drużyny z trzecich miejsc awansują, decyduje specjalna tabela, biorąca pod uwagę punkty, bilans bramkowy, liczbę strzelonych goli itp.
- W przypadku równej liczby punktów o kolejności w grupie decydują kolejno: liczba punktów zdobytych w meczach między zainteresowanymi drużynami, bilans bramek, liczba bramek.
W fazie pucharowej:
- Kwalifikuje się 16 drużyn.
- Rozgrywane są rundy: 1/8 finału (8 meczów), ćwierćfinały (4 mecze), półfinały (2 mecze), finał (1 mecz).
- Mecze rozgrywane są systemem pucharowym (przegrywający odpada).
- Jeśli mecz zakończy się remisem w regulaminowym czasie gry (90 minut), następuje dogrywka (dwie połowy po 15 minut).
- Jeśli po dogrywce wynik nadal jest remisowy, zwycięzca jest wyłaniany w serii rzutów karnych.
W Mistrzostwach Europy od 1984 roku nie rozgrywa się meczu o trzecie miejsce (półfinaliści otrzymują brązowe medale). Turniej odbywa się co cztery lata i zawsze w latach parzystych.
Kto był gospodarzem i zwycięzcą każdej edycji Euro?
Rok | Gospodarz | Triumfator |
---|---|---|
1960 | Francja | ZSRR |
1964 | Hiszpania | Hiszpania |
1968 | Włochy | Włochy |
1972 | Belgia | Niemcy Zachodnie |
1976 | Jugosławia | Czechosłowacja |
1980 | Włochy | Niemcy Zachodnie |
1984 | Francja | Francja |
1988 | Niemcy Zachodnie | Holandia |
1992 | Szwecja | Dania |
1996 | Anglia | Niemcy |
2000 | Belgia i Holandia | Francja |
2004 | Portugalia | Grecja |
2008 | Austria i Szwajcaria | Hiszpania |
2012 | Polska i Ukraina | Hiszpania |
2016 | Francja | Portugalia |
2020 | Wiele krajów | Włochy |
2024 | Niemcy | Hiszpania |
Które reprezentacje najczęściej wygrywały Mistrzostwa Europy?
Jeśli chodzi o reprezentacje z największą liczbą zwycięstw, to na czoło wysuwa się Hiszpania, która zdobyła mistrzostwo aż cztery razy. Niemcy mogą poszczycić się trzema tytułami, zaś Włochy i Francja mają po dwa wygrane turnieje na koncie. Oprócz czołowych europejskich drużyn piłkarskich warto zwrócić uwagę na inne kraje z sukcesami w Mistrzostwach Europy:
- Holandia,
- Dania,
- Grecja,
- Portugalia.
Każda z tych reprezentacji ma na swoim koncie jeden triumf na tym prestiżowym turnieju. Natomiast są także reprezentacje, które jeszcze nie sięgnęły po trofeum, takie jak Anglia, Belgia czy Szwecja.
Jakie nagrody indywidualne przyznawane są na turnieju?
Podczas Mistrzostw Europy w piłce nożnej zawodnicy otrzymują indywidualne wyróżnienia za swoje wyjątkowe osiągnięcia. Do najważniejszych należą:
- nagrody dla najbardziej wartościowego gracza zarówno całego turnieju, jak i jego finałowej rozgrywki: MVP turnieju i MVP finału,
- Złoty But, będący zaszczytem dla najlepszego strzelca, podkreślający jego umiejętność zdobywania bramek,
- Złota Piłka, która nie jest przyznawana przez organizatorów Euro, a przez inne uznane instytucje sportowe,
- tytuł najlepszego zawodnika, wskazujący na jego wszechstronność i znaczący wkład w sukces zespołu.
Jakie są zasady Mistrzostw Europy U21 w piłce nożnej?
Mistrzostwa Europy U21 w piłce nożnej to kluczowe wydarzenie dla młodych sportowców. Bierze w nich udział 16 zespołów, które najpierw rywalizują w grupach, a następnie przechodzą do fazy pucharowej. Turniej ten jest idealną okazją dla młodych talentów, by pokazać się na arenie światowej. Wśród uczestników znajdują się takie futbolowe siły jak Niemcy, Portugalia czy Francja, a także polska reprezentacja U21. Rozgrywki odbywają się co 2 lata (w latach nieparzystych), a kolejne zaplanowane są na 2027 rok.