Mistrzostwa Świata w piłce nożnej
Kolejny Mundial odbędzie się już w 2026 roku. Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 2026 będą wyjątkowe, ponieważ pierwszy raz w historii zorganizują je aż trzy kraje: Kanada, Meksyk i Stany Zjednoczone. Ta ambitna decyzja sprawia, że nadchodzące rozgrywki przygotowane przez kraje CONCACAF będą największymi, jakie kiedykolwiek miały miejsce. Zmieni się również struktura turnieju. Udział w imprezie weźmie aż 48 drużyn narodowych, podzielonych na dwanaście grup, po cztery zespoły w każdej. Całość potrwa 39 dni, podczas których rozegrane zostaną 104 spotkania na 16 stadionach, znajdujących się w 16 różnych miastach.
Mecz otwarcia zaplanowano na 11 czerwca 2026 roku na legendarnym Estadio Azteca w Meksyku, natomiast wielki finał odbędzie się 19 lipca 2026 roku na MetLife Stadium w East Rutherford, USA. Wszystkie rozgrywki odbędą się na stadionach w następujących miastach:
Stany Zjednoczone (11 miast):
- Atlanta: Mercedes-Benz Stadium
- Boston: Gillette Stadium (w Foxborough)
- Dallas: AT&T Stadium (w Arlington)
- Houston: NRG Stadium
- Kansas City: Arrowhead Stadium
- Los Angeles: SoFi Stadium (w Inglewood)
- Miami: Hard Rock Stadium
- Nowy Jork/New Jersey: MetLife Stadium (w East Rutherford)
- Filadelfia: Lincoln Financial Field
- San Francisco Bay Area: Levi's Stadium (w Santa Clara)
- Seattle: Lumen Field
Meksyk (3 miasta):
- Guadalajara: Estadio Akron (będzie funkcjonował jako Estadio Guadalajara podczas turnieju)
- Meksyk: Estadio Azteca
- Monterrey: Estadio BBVA
Kanada (2 miasta):
- Toronto: BMO Field (będzie funkcjonował jako Toronto Stadium podczas turnieju)
- Vancouver: BC Place
Polska w eliminacjach Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej 2026
Polska poznała swoich rywali w eliminacjach do Mistrzostw Świata w piłce nożnej 2026. Losowanie odbyło się 13 grudnia 2024 roku w Zurychu. Reprezentacja Polski trafiła do Grupy G, a jej przeciwnikami są:
- Holandia
- Finlandia
- Litwa
- Malta
Mecze Polski w eliminacjach:
- 21 marca 2025: Polska - Litwa (Polska wygrała 1:0)
- 24 marca 2025: Polska - Malta (Polska wygrała 2:0)
- 10 czerwca 2025: Finlandia - Polska (Polska przegrała 1:2)
- 4 września 2025: Holandia - Polska
- 7 września 2025: Polska - Finlandia
- 12 października 2025: Litwa - Polska
- 14 listopada 2025: Polska - Holandia
- 17 listopada 2025: Malta - Polska
W sumie 16 europejskich drużyn zakwalifikuje się do Mistrzostw Świata 2026. Bezpośredni awans uzyska 12 zwycięzców grup. Pozostałe cztery miejsca zostaną rozstrzygnięte w barażach, w których weźmie udział 12 drużyn z drugich miejsc oraz cztery najlepsze zespoły z Ligi Narodów, które nie zajęły jednego z dwóch pierwszych miejsc w swoich grupach eliminacyjnych.
Czym są Mistrzostwa Świata w piłce nożnej?
Mistrzostwa Świata w piłce nożnej, powszechnie zwane Mundialem, stanowią centralny punkt międzynarodowego futbolu. Ten prestiżowy turniej, organizowany co cztery lata przez Międzynarodową Federację Piłki Nożnej (FIFA), gromadzi męskie drużyny narodowe zrzeszone w federacji, które walczą o miano najlepszej ekipy na świecie.
Tego nieporównywalnego wydarzenia nie można zignorować, gdyż przyciąga ono miliardy fanów z całego globu. Mundial to jednak coś więcej niż zmagania sportowe. Jest to wielkie święto, które łączy społeczności, kreuje niezapomniane postacie i pisze nowe rozdziały w historii piłki nożnej.
Jaka jest historia Mistrzostw Świata?
Mistrzostwa Świata w piłce nożnej swoją premierę miały w 1930 roku w Urugwaju, gdzie gospodarze sięgnęli po tytuł, triumfując nad Argentyną w finale. Kolejny turniej zorganizowano w 1934 roku we Włoszech, które również zdobyły mistrzostwo. Następna edycja miała miejsce w 1938 we Francji i ponownie włoska drużyna okazała się najlepsza.
Po przerwie spowodowanej II wojną światową, rozgrywki wznowiono w 1950 roku w Brazylii. Tam to pamiętne "Maracanaço" miało miejsce, kiedy Urugwaj pokonał Brazylię na stadionie Maracana w kluczowym meczu. Mistrzostwa Świata w 1966 roku w Anglii zapisały się w historii jako pierwsze transmitowane za pomocą satelity.
Od momentu wprowadzenia Pucharu Świata FIFA w 1974 roku, turnieje odbywały się również na innych kontynentach:
- po raz pierwszy w Azji w 2002 roku (Korea Południowa i Japonia),
- w Afryce w 2010 roku (Republika Południowej Afryki).
Jak przebiegają eliminacje i turniej finałowy?
Proces kwalifikacji do Mistrzostw Świata jest skomplikowany i zajmuje wiele czasu. Uczestniczą w nim sześć kontynentalnych konfederacji FIFA:
- UEFA (Europa),
- CONCACAF (Ameryka Północna, Środkowa i Karaiby),
- CONMEBOL (Ameryka Południowa),
- CAF (Afryka),
- AFC (Azja),
- OFC (Oceania).
Etap eliminacji trwa prawie trzy lata, a jego celem jest wyłonienie zespołów, które dołączą do gospodarzy na głównym turnieju.
Obecnie finałowy turniej gości 32 zespoły, które są rozdzielone na osiem grup po cztery drużyny. W fazie grupowej każda drużyna gra mecze z pozostałymi w swojej grupie. Zasady przyznawania punktów są proste: za wygraną dostaje się 3 punkty, remis to 1 punkt, a przegrana oznacza brak punktów. Dwie najlepsze drużyny z każdej grupy awansują do fazy pucharowej, która obejmuje 1/8 finału, ćwierćfinały, półfinały i finał. Przegrana w którymkolwiek z tych etapów kończy udział w turnieju.
Od 2026 roku format ten zostanie zmieniony — liczba drużyn wzrośnie do 48, które będą podzielone na dwanaście grup po cztery zespoły. Większa liczba drużyn to szansa dla mniejszych federacji na uczestnictwo w tym prestiżowym wydarzeniu, co sprawi, że turniej stanie się jeszcze większym świętem piłki nożnej.
Jakie trofea przyznawano w historii Mistrzostw Świata?
W dziejach Mistrzostw Świata wyróżniono dwa kluczowe trofea.
- pierwszym z nich był Puchar Jules’a Rimeta, wręczany najlepszym drużynom do 1970 roku,
- po trzykrotnym zwycięstwie Brazylii, trofeum przypisano na stałe tej reprezentacji,
- niestety, w 1983 roku zaginęło w tajemniczych okolicznościach i jego losy do dziś pozostają nieznane.
Obecnie używane trofeum to Puchar Świata FIFA, który pojawił się w 1974 roku. Zaprojektowany przez włoskiego artystę, wykonany został z 18-karatowego złota, a jego podstawa ozdobiona jest półszlachetnymi kamieniami. Umieszczono na nim lata oraz nazwy drużyn zdobywających tytuł od roku 1974. Każda wygrywająca drużyna przechowuje statuetkę do następnych mistrzostw i otrzymuje pozłacaną replikę jako upominek. Dodatkowo, od 1982 roku zwycięzcy mogą liczyć na coraz wyższe nagrody finansowe, a od roku 2002 ufundowano również Złotą Nike, która symbolizuje największe osiągnięcia w świecie piłki nożnej.
Które reprezentacje wygrały Mistrzostwa Świata?
Dotychczas reprezentacje z ośmiu krajów zyskały miano Mistrza Świata.
- Najbardziej utytułowana jest Brazylia, która triumfowała pięciokrotnie w latach: 1958, 1962, 1970, 1994 oraz 2002,
- Niemcy i Włochy zdobyły ten tytuł po cztery razy — Niemcy w 1954, 1974, 1990 i 2014, a Włochy w 1934, 1938, 1982 i 2006,
- Argentyna świętowała zwycięstwo trzykrotnie: w 1978, 1986 i ostatnio w 2022 roku.
Francja oraz Urugwaj także mają na swoim koncie dwa tytuły. Francuzi wygrali w 1998 oraz 2018 roku, natomiast Urugwajczycy w 1930 i 1950. Anglia i Hiszpania zdobyły mistrzowskie trofea po jednym razie - Anglia w 1966, a Hiszpania w 2010.
Do kogo należą najważniejsze rekordy mundiali?
Brazylijczycy mogą pochwalić się największą liczbą triumfów w historii Mistrzostw Świata, mając na koncie aż pięć zwycięstw. W kategorii zdobytych bramek prym wiedzie Miroslav Klose, który zgromadził 16 trafień. Lothar Matthäus z Niemiec również przeszedł do historii, rozgrywając 25 meczów na mundialu, co stanowi rekord. Do innych istotnych rekordów należą:
- Just Fontaine z Francji zachwycił w 1958 roku, strzelając 13 goli podczas jednego turnieju.
- Najmłodszym uczestnikiem mistrzostw był Norman Whiteside z Irlandii Północnej, debiutując w wieku zaledwie 17 lat i 41 dni.
- Essam El-Hadary z Egiptu ustanowił rekord jako najstarszy zawodnik, mając na liczniku 45 lat i 161 dni podczas gry.
- Trzykrotnymi finalistami mogą pochwalić się Ronaldo i Cafu z Brazylii oraz Lionel Messi z Argentyny.
Jakie nagrody indywidualne przyznaje się na Mistrzostwach Świata?
Na zakończenie każdego mundialu wręczane są indywidualne nagrody dla piłkarzy, którzy wyróżnili się na boisku. Do najważniejszych należą:
- złota, srebrna i brązowa piłka, przyznawane odpowiednio najlepszemu, drugiemu i trzeciemu zawodnikowi turnieju,
- złoty but dla króla strzelców, natomiast srebrny oraz brązowy but trafiają do piłkarzy z drugim i trzecim najlepszym wynikiem strzeleckim,
- złota rękawica, wcześniej znana jako złota rękawica lwa jaszyna, dla wybitnego bramkarza,
- odkryciem turnieju jest najlepszy młody zawodnik, nagradzany piłkarzom poniżej 21. roku życia,
- nagroda FIFA Fair Play: drużyna, która zdobywa najwyższe notowania w klasyfikacji fair play,
- zespół gwiazd, złożony z jedenastu najlepszych piłkarzy mistrzostw.
Jakie były największe sukcesy Polski na Mistrzostwach Świata?
Największe triumfy polskiej reprezentacji na Mistrzostwach Świata miały miejsce w latach 1974 i 1982, kiedy to dwukrotnie zdobyliśmy trzecie miejsce. W 1974 roku na turnieju w RFN drużyna odniosła spektakularne zwycięstwa. Gerd Müller z drużyny RFN został wtedy królem strzelców, zdobywając 10 bramek, co świadczyło o wysokim poziomie rywalizacji. W 1982 roku, ponownie wspięliśmy się na podium w Hiszpanii, co umocniło naszą pozycję na piłkarskiej arenie międzynarodowej.
Kto zorganizuje Mistrzostwa Świata w 2030 i 2034 roku?
Mistrzostwa Świata w piłce nożnej 2030 roku zostaną zorganizowane przez Maroko, Hiszpanię i Portugalię. Ciekawostką tego turnieju będzie to, że trzy mecze fazy grupowej odbędą się również w Ameryce Południowej, dokładniej:
- w Argentynie,
- w Paragwaju,
- w Urugwaju.
Jest to wyjątkowy jubileusz, ponieważ wydarzenie to świętuje stulecie od pierwszego Mundialu. Natomiast w 2034 roku gospodarzem mistrzostw będzie Arabia Saudyjska, która planuje budowę najnowocześniejszych stadionów oraz stref rozgrywkowych, aby zapewnić niezapomniane wrażenia kibicom. Te wybory są elementem szerszej strategii FIFA, mającej na celu promocję i rozwój piłki nożnej na globalną skalę.