Wielki Szlem

Wielki Szlem w tenisie odnosi się do czterech kluczowych turniejów na świecie:

• Australian Open: Zazwyczaj rozgrywany jest w drugiej połowie stycznia w Melbourne. W 2026 roku rozpocznie się 12 stycznia i potrwa do 1 lutego.
• French Open (Roland Garros): Ma miejsce na przełomie maja i czerwca w Paryżu. W 2026 roku odbędzie się od 18 maja do 7 czerwca.
• Wimbledon: Odbywa się na przełomie czerwca i lipca w Londynie. W 2026 roku zaplanowany jest od 29 czerwca do 12 lipca.
• US Open: Zamyka sezon Wielkiego Szlema na przełomie sierpnia i września w Nowym Jorku. W 2025 roku potrwa od 25 sierpnia do 7 września. Termin w roku 2026 nie został jeszcze ujawniony.

Zwycięzcami i zwyciężczyniami ostatnich turniejów Wielkiego Szlema byli:

US Open 2024 (Nowy Jork, USA)

• Mężczyźni: Jannik Sinner (Włochy)
• Kobiety: Aryna Sabalenka (Białoruś)

Australian Open 2025 (Melbourne, Australia)

• Mężczyźni: Jannik Sinner (Włochy)
• Kobiety: Madison Keys (USA)

French Open 2025 (Paryż, Francja)

• Mężczyźni: Carlos Alcaraz (Hiszpania)
• Kobiety: Coco Gauff (USA)

Wimbledon 2025 (Londyn, Wielka Brytania)

• Mężczyźni: Jannik Sinner (Włochy)
• Kobiety: Iga Świątek (Polska)

Triumf we wszystkich w jednym sezonie lub zdobycie każdego z nich przynajmniej raz w trakcie kariery to szczytowe osiągnięcie dla każdego tenisisty. Te zawody są źródłem ogromnych emocji, oferując jednocześnie prestiż, znaczne nagrody pieniężne i wpływając na światowe rankingi.



Czym charakteryzuje się turniej Australian Open?

Australian Open, często zwany Mistrzostwami Australii, to pierwszy z czterech prestiżowych turniejów tenisowych tworzących cykl Wielkiego Szlema. Odbywa się w Melbourne, rozpoczynając tym samym nowy rok w kalendarzu tenisa. Turniej ten odbywa się na kortach twardych, choć do 1988 roku rywalizowano na trawie. Australian Open stanowi kluczowy punkt w rozkładzie rozgrywek ATP i WTA, przyciągając czołowych tenisistów z całego globu. W singlowych rozgrywkach eliminacyjnych bierze udział 128 graczy, z których 104 najwyżej sklasyfikowanych w rankingu światowym zyskuje miejsce w głównej drabince. Otwarcie sezonu tenisowego podczas Australian Open gwarantuje pierwsze emocje związane z wielkoszlemowymi zmaganiami.

Czym charakteryzuje się turniej French Open (Roland Garros)?

French Open, znany też jako Roland Garros, to drugi z czterech turniejów wielkoszlemowych w sezonie tenisowym, rozgrywany w urokliwym Paryżu. Jako jedyny w tej kategorii odbywa się na specyficznych, ziemnych kortach. Tenis na ziemi wymaga od zawodników niespotykanej kondycji oraz umiejętności posyłania piłek z rotacją i wytrwałości w długich akcjach. Dlatego uznaje się go za jeden z najtrudniejszych i najcięższych turniejów do wygrania. Od 1927 roku zawody te mają miejsce w kompleksie imienia Rolanda Garrosa, znanego francuskiego lotnika. Jego długa historia oraz wyjątkowa nawierzchnia decydują o tym, że French Open zajmuje szczególne miejsce w świecie tenisa.

Czym charakteryzuje się turniej Wimbledon?

Wimbledon to najstarsze na świecie rozgrywki w tenisie, które zainaugurowano w 1877 roku. Jego domem jest Londyn, a szczególną cechą są korty trawiaste. To jedyny wielkoszlemowy turniej odbywający się na trawie. Impreza ta jest znana z bogatej tradycji oraz rygorystycznego dress code'u. Ciekawostką jest to, że przy rozstawianiu zawodników bierze się pod uwagę ich wcześniejsze wyniki na nawierzchni trawiastej, co odróżnia Wimbledon od pozostałych turniejów Wielkiego Szlema. Znany także jako mistrzostwa Wielkiej Brytanii, turniej ten cieszy się ogromnym prestiżem i jest jednym z najbardziej ikonicznych wydarzeń tenisowych na świecie.

Czym charakteryzuje się turniej US Open?

US Open, rozgrywany w Nowym Jorku, to finałowy turniej cyklu Wielkiego Szlema, odbywający się nieprzerwanie od 1881 roku, nawet podczas wojen światowych. Znany z gry na twardych kortach, turniej nieustannie się rozwija, wprowadzając różnorodne innowacje. Istotnym aspektem wydarzenia jest promowanie równości płci, co podkreślają jednakowe nagrody finansowe dla kobiet i mężczyzn. Często określany jako mistrzostwa Stanów Zjednoczonych, turniej wyróżnia się swoją bogatą tradycją i wysokim prestiżem, przyciągając uwagę widzów z całego świata.

Jakie są rodzaje Wielkiego Szlema?

Tenis oferuje różne warianty tytułu Wielkiego Szlema, z których każdy ma swój unikalny sposób zdobycia. Wśród nich znajdziemy:

• Klasyczny (Kalendarzowy) Wielki Szlem,
• Niekalendarzowy Wielki Szlem,
• Karierowy Wielki Szlem,
• Złoty Wielki Szlem.

Dodatkowo istnieją Mały Szlem i Karierowy Złoty Wielki Szlem.

Klasyczny, znany również jako Kalendarzowy Wielki Szlem, wymaga triumfu w czterech głównych turniejach — Australian Open, French Open, Wimbledon i US Open — w ciągu jednego roku kalendarzowego. To marzenie każdego tenisisty, wymagające doskonałej formy przez cały sezon.

Niekalendarzowy Wielki Szlem odnosi się do zwycięstwa w czterech kolejnych turniejach wielkoszlemowych, choć nie muszą one odbywać się w jednym roku. Kluczowe jest, aby te sukcesy następowały bez przerwy, począwszy od jednego sezonu i kończąc na następnym.

Karierowy Wielki Szlem oznacza zwycięstwo we wszystkich czterech wielkoszlemowych turniejach przynajmniej raz w trakcie całej kariery zawodnika. Nie ma konieczności, by dokonać tego w pojedynczym sezonie.

Złoty Wielki Szlem to wyjątkowe osiągnięcie polegające na zdobyciu czterech tytułów wielkoszlemowych w jednym roku oraz wywalczeniu złotego medalu olimpijskiego w tym samym okresie. To jedno z najrzadszych i najbardziej prestiżowych sukcesów w świecie tenisa.

Kto zdobył najwięcej tytułów wielkoszlemowych?

Serena Williams dominuje wśród kobiet w erze open, czyli od 1968 roku, zdobywając aż 23 tytuły wielkoszlemowe w grze pojedynczej. Najwięcej tytułów wielkoszlemowych w historii tenisa gry pojedynczej kobiet zdobyła Australijka Margaret Court, mając na koncie 24 triumfy (11 w erze open). Wśród mężczyzn rekordzistą ery open jest Novak Djoković, który zdobył 24 tytuły wielkoszlemowe. Warto też wymienić:

• Rafaela Nadala - 22 tytuły wielkoszlemowe,
• Rogera Federera - 20 tytuły wielkoszlemowe.

Kto w historii zdobył Kalendarzowego Wielkiego Szlema?

Rod Laver pozostaje jedynym tenisistą, który zdobył Klasycznego Wielkiego Szlema ery open w 1969 roku. Podobnym osiągnięciem może się pochwalić Margaret Court, która Kalendarzowego Wielkiego Szlema zdobyła w 1970 roku. Poza erą open tytuł też zdobyli Don Budge w 1938 roku i Maureen Connolly w 1953 roku.

W grze podwójnej tego samego wyczynu dokonali Frank Sedgman i Ken McGregor w 1952 roku oraz Martina Navrátilová i Pam Shriver w 1984 roku.

Steffi Graff w 1988 roku, zdobywając złoty medal olimpijski w Seulu, jako jedyna w historii osiągnęła Złotego Wielkiego Szlema.

Jakie są największe polskie sukcesy w Wielkim Szlemie?

W grze pojedynczej kobiet Iga Świątek jest najbardziej utytułowaną polską tenisistką w grze pojedynczej. Triumfowała sześciokrotnie w turniejach Wielkiego Szlema:

• French Open: 2020, 2022, 2023, 2024
• US Open: 2022
• Wimbledon: 2025

Jej zwycięstwo we French Open w 2020 roku było pierwszym w historii polskiego tenisa triumfem w grze pojedynczej w turnieju wielkoszlemowym. Iga dotarła też do finału French Open w grze podwójnej w 2021 roku w parze z Bethanie Mattek-Sands.

Pozostałe polskie tenisistki odniosły wiele sukcesów w turniejach Wielkiego Szlema:

• do najbardziej znaczących rezultatów zaliczamy udział Agnieszki Radwańskiej w finale Wimbledonu w 2012 roku. Agnieszka była również w półfinałach Australian Open (2014) oraz French Open (2013) i Wimbledonu (2008, 2009),
• w 2023 roku Magda Linette zachwyciła swoją formą, dochodząc do półfinału Australian Open,
• Jadwiga Jędrzejowska trzykrotnie zagrała w finałach singla w turniejach wielkoszlemowych przed II wojną światową: w Wimbledonie i US Open w 1937 roku oraz we French Open w 1939 roku. Zwyciężyła także we French Open w 1939 roku w parze z Simone Mathieu.

W grze mężczyzn:

• Hubert Hurkacz dotarł do półfinału Wimbledonu w 2021 roku, co jest jego najlepszym wynikiem w turniejach wielkoszlemowych,
• Jerzy Janowicz osiągnął półfinał Wimbledonu w 2013 roku,
• Wojciech Fibak czterokrotnie dotarł do ćwierćfinału w grze pojedynczej: dwukrotnie podczas French Open (1977 i 1980) oraz po jednym razie w Wimbledonie i US Open (1980). Zdobył także tytuł w grze podwójnej na Australian Open w 1978 roku (w parze z Kimem Warwickiem),
• Łukasz Kubot jest dwukrotnym zwycięzcą turniejów wielkoszlemowych w grze podwójnej: Australian Open 2014 (w parze ze Szwedem Robertem Lindstedtem) i Wimbledon 2017 (w parze z Brazylijczykiem Marcelo Melo),
• Para Mariusz Fyrstenberg i Marcin Matkowski dotarła do finału US Open w deblu w 2011 roku.

Także w mikście udało nam się uzyskać dwa tytuły wielkoszlemowe. Jan Zieliński w duecie z Hsieh Su-wei w roku 2024 cieszył się ze zwycięstwa podczas Australian Open i Wimbledonu.

Jakie są nagrody i punkty rankingowe w turniejach wielkoszlemowych?

Triumfatorzy turniejów wielkoszlemowych zdobywają nie tylko prestiż oraz puchary, ale również znaczne nagrody pieniężne. Od 2007 roku najważniejsze rozgrywki tenisowe zapewniają równą gratyfikację finansową dla kobiet i mężczyzn, choć US Open już w 1973 roku zaczął przyznawać jednakowe nagrody. W każdym z czterech turniejów wielkoszlemowych zawodnicy nie tylko zyskują prestiż, lecz także zdobywają 2000 punktów w rankingach ATP i WTA. Te punkty są kluczowe dla utrzymania wysokiej pozycji w światowych rankingach, co wpływa na przyszłe sukcesy zawodników i ich zdolność do brania udziału w kolejnych prestiżowych zawodach.